Referendum 2018: Plattelanders banger van buitenstaanders dan stadbewoners.

Door: Patrick T.H.M. Janssen, 22 maart 2018

Mensen die in hun dagelijks leven meer contact hebben met niet-westerse allochtonen hebben vooral tegen de Wiv hebben gestemd.

Ik kijk continu hoe culturen zich uiten in de alledaagse werkelijkheid en waar die expliciet gedragingen vandaan komen. Vandaag naar de uitslagen van de verkiezingen zitten kijken en bij de uitslagen van het referendum viel mij direct iets op.  En dan bedoel ik met name de landkaart waarop de gemeentelijke uitslagen van het referendum te zien zijn.

Figuur 1: Uitslag landelijk referendum 2018 over de Wiv. Rood 48,7% is tegen, blauw 47,3% is voor. (NOS, 2018)

Noord-Nederland buiten beschouwing gelaten zijn de tegenstemmers over het algemeen in de grote steden te vinden en de voorstemmers op het platteland. De correlatie is duidelijk zichtbaar, en voor een culturele verklaring haal ik het model van Bennett erbij, die zes stappen onderscheidt in oplopende culturele sensitiviteit. De stappen lopen op van ontkenning via verdediging tot uiteindelijke integratie en worden voornamelijk bepaald door één factor: hoe meer iemand in contact komt met een andere cultuur, hoe groter zijn culturele sensitiviteit wordt.

Dit referendum gaat over veiligheid, en dan met name terrorisme versus privacy. En terrorisme wordt tegenwoordig geassocieerd moslimterroristen en dat zijn vreemdelingen en buitenlanders.

Figuur 2: Bevolking naar niet westerse achtergrond in combinatie met figuur 1. Hoe donkerder het blauw, hoe meer niet-westerse buitenlanders er wonen. (CBS, 2016)

De overeenkomst van figuur 1 (rode delen) met figuur 2 (donkerblauw) is duidelijk: hoe meer mensen in contact zijn met niet-westerse allochtonen, hoe minder zij buitenlanders (en dus terrorisme) als een bedreiging zien. Deze mensen staan volgens Bennet op een hogere trede in hun culturele sensitiviteit en dat kan een belangrijke reden zijn waarom ze tegen de Wiv hebben gestemd. Mensen op het platteland hebben relatief weinig contact met niet-westerse allochtonen. Hun culturele sensitiviteit ligt lager en dus zullen andere culturen als meer bedreigend worden ervaren.

Mensen in de grote steden hebben een hogere culturele sensitiviteit. Wanneer het gaat over het inschatten van het reële gevaar van buitenlanders en terrorisme, zouden we dus meer naar stadsmensen moeten luisteren.

Bronnen:

  • CBS, 2016, Bevolking naar migratieachtergrond, geraadpleegd op 22 maart 2018, https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2016/47/bevolking-naar-migratieachtergrond
  • Janssen, P.T.H.M., 2018, Interculturele Competenties, Noordhoff, Groningen
  • NOS, 2018, Bekijk hier alle uitslagen van de verkiezingen, https://nos.nl/artikel/2223623-bekijk-hier-alle-uitslagen-van-de-verkiezingen.html , geraadpleegd op 22 maart 2018.